E-book na czytniku, książka drukowana czy biblioteka?

Gdy podejmiemy decyzję o ekologicznym życiu, pojawia się wiele dylematów. Jeden z nich brzmi: Jak czytać? Co jest przyjaźniejsze dla środowiska: e-book na czytniku czy książka drukowana? A może tylko biblioteka? W tym artykule postaram się przedstawić wady i zalety wszystkich tych rozwiązań.

Autorką tej fotografii jest Kasia Rodacka.

Zalety książek drukowanych.

• Książka drukowana starcza na lata, jest w stanie przetrwać wieki.
• Łatwo kupić książkę używaną i sprzedać dalej.
• Można taką publikację pożyczyć, pokazać lub podarować innej osobie.
• Przed zakupem książki jest możliwe wzięcie jej do ręki w księgarni, zajrzenie do środka i wstępne zgłębienie treści.
• Książki drukowane mogą mieć wartość sentymentalną. Można w nich pisać dedykacje, zakreślać cytaty, zaginać rogi, wkładać zakładki, wąchać.
• Gdy uznamy, że książki nie potrzebujemy, łatwo ją przekazać dalej (np. znajomemu lub do biblioteki), przerobić na coś samodzielnie (papier czerpany, opakowanie na prezent, pudełko z okładki) lub oddać na makulaturę.

Wady książek drukowanych:

• Produkcja papieru nie jest obojętna dla środowiska.
• Farby drukarskie są toksyczne, zanieczyszczają wody i szkodzą ludziom.
• Wydrukowana książkę trzeba dowieźć do magazynu, hurtowni lub księgarni, co emituje spaliny oraz tworzy śmieci i zanieczyszczenia związane z produkcją i serwisem środka transportu.
• Książka papierowa zalega w wielu miejscach (od tych związanych z produkcją, przechowywaniem i sprzedażą po nasze domy) zajmując cenną przestrzeń.
• Jadąc na wakacje (obojętne czy samolotem, autem czy rowerem) i chcąc zgłębić kilka lektur musimy targać ze sobą ciężki stos.

Zalety czytnika i e-booków:

• Czytnik to jedno urządzenie, które starcza na lata i zajmuje mało miejsca.
• E-book jest tańszy niż książka drukowana.
• Publikacja elektroniczna nie zajmuje miejsca w magazynach, hurtowniach, księgarniach czy domach i nie trzeba jej transportować.
• Urządzenie sprzyja czytelnictwu w podróży lub zagranicą.

Wady czytnika i e-booków:

• To dość drogi jednorazowy wydatek.
• Jeśli w domu mamy kilku bibliofilów lubiących spędzać wieczory z książką, przydałoby się i kilka czytników.
• Nie wszystkie książki wydawane są w postaci e-booków (publikacje dla dzieci, stare lektury, książki z wieloma grafikami czy ilustracjami) i nie wszystkie są w tym formacie przyjazne czytelnikom.
• Licencji na nietrafioną książkę nie da się odsprzedać.
• E-booków nie powinno się pożyczać znajomym ze względu na prawa autorskie.
• Utrzymanie e-booka w obiegu wymaga infrastruktury sieciowej i serwerów.
• Wytworzenie czytnika to zużycie tworzyw sztucznych i rzadkich metali oraz minerałów. 
• Urządzenie wymaga ładowania.
• Gdy się zepsuje i nie da się go naprawić, recykling takiego sprzętu jest trudny.
• To nowy wynalazek, więc nie wiemy ile realnie nam posłuży i czy za jakiś czas nie zostanie zamieniony na coś nowocześniejszego (jak na przykład magnetofony, czy odtwarzacze kaset video).
• Kiedy czytamy e-booka w poczekalni czy na przystanku nie wygląda to tak dobrze (w sensie nie promuje książki tylko technologię), jak gdybyśmy trzymali w ręku lekturę drukowaną. 

Zalety biblioteki:

• Książka z biblioteki jest potencjalnie częściej czytana niż ta, która leży latami na domowej półce, więc koszty środowiskowe związane z jej produkcją i przechowywaniem minimalizują się.
• Biblioteka umożliwia chwycenie publikacji w dłoń w celu przejrzenia zawartości i inspirującą rozmowę z obsługą tego miejsca.

Wady biblioteki:

• Lokalne biblioteki w mniejszych miejscowościach to miejsca nadal słabo zaopatrzone. Ciężko w nich o literaturę naukową, techniczną i nowości, a bestselery są tak rozchwytywane, że czasem trzeba czekać rok, by dorwać się do jakiejś pozycji. Choć to się zmienia.
• Za granicą lub w podróży to rozwiązanie się nie sprawdza.

Nie chcę nikomu sugerować, które z tych rozwiązań jest lepsze. Może da się nimi jakoś sprytnie żonglować lub łączyć je? Decydujcie sami!