Zero Waste - co to takiego?

Zero Waste, czyli w dosłownym tłumaczeniu „brak śmieci” lub „brak marnowania”, to styl życia, zgodnie z którym człowiek stara się generować jak najmniej odpadów.

Chodzenie z własną materiałową torbą i odmawianie plastikowej jednorazowej siateczki stało się symbolem stylu Zero Waste.  Ale czy w tym nurcie chodzi tylko o to?

Życie człowieka to znacznie więcej niż kupowanie i spożywanie jedzenia. Niestety generujemy śmieci i zanieczyszczenia również zapewniając sobie ubranie i ciepło, dbając o higienę, chcąc się przemieszczać, pracować, a także korzystać z życia społecznego czy kulturalnego. 

W dzisiejszym artykule, chciałabym przedstawić główne zasady Zero Waste i podzielić się z Wami tym, co oznacza dla mnie w praktyce.

Styl Zero Waste łączy się z myśleniem minimalistycznym, ekologicznym i etycznym w każdym aspekcie życia i promuje prowadzenie gospodarki o obiegu zamkniętym (wszystko przetwarzamy, nic się nie marnuje). 

Myśląc o nim na co dzień warto stosować się do kilku podstawowych wskazówek, tak zwanych pięciu eRek:

1. Refuse (odmawiaj) – nie gódź się na to, co zbędne. Odmawiaj ulotek reklamowych, jednorazowych opakowań, a także wszelkich produktów wyprodukowanych ze szkodą dla środowiska, generujących odpady i zanieczyszczenia.
2. Reduce (ograniczaj) – redukuj liczbę przedmiotów, prowadź możliwie minimalistyczne życie, otaczaj się tylko tym, czego faktycznie używasz i co jest ci niezbędne do życia.
3. Reuse (używaj ponownie) – nie stosuj rozwiązań jednorazowych i wybieraj rzeczy używane. Stosuj wielorazowe opakowania (na przykład słoika po ogórkach konserwowych używaj do robienia przetworów lub kupowania i przechowywania ryżu), miej przy sobie termos lub bidon na wodę. Wykorzystuj wielorazowe artykuły higieniczne (golarkę na żyletki, kubeczek menstruacyjny). Kupuj używaną odzież, elektronikę i inne niezbędne przedmioty. Używaj ponownie także tego, co na pierwszy rzut oka jest już śmieciem (na przykład zasadź kwiatki w dziurawym garnku, zamiast kupować nową doniczkę).
4. Recycle (segreguj i przetwarzaj) – zadbaj o to, żeby zbędne rzeczy zostały przerobione na coś pożytecznego. Segreguj śmieci i zanoś do stosownych punktów, przetwarzaj co się da nawet w domu (na przykład ze starego prześcieradła uszyj materiałową torbę na zakupy, a z firanki wielorazowe woreczki na owoce i warzywa).
5. Rot (kompostuj) – kompostuj odpadki organiczne, otrzymując z nich energię lub naturalny nawóz. Stosuj to, co gdy się zużyje, może trafić na kompost (na przykład konopną myjkę do naczyń).

Dodałabym do nich kolejne:

6. Repair (naprawiaj) – łataj ubrania, noś buty do szewca, spawaj pękniętą ramę roweru, lutuj złamany kabel.
7. Ride bike, reduce internet shopping and choose regional products (jeździj na rowerze i kupuj produkty regionalne) – zwróć uwagę na fakt, że transport też produkuje moc odpadów i zanieczyszczeń. Przemieszczaj się w sposób ekologiczny, ograniczaj kupowanie przez internet (jeśli łączy się to z wysyłką) i wybieraj to, co zostało wytworzone lokalnie.
8. Remember (pamiętaj) – ucz się żyć świadomie. Miej na uwadze, że twoje wybory konsumenckie i to jak spędzasz czas mają wpływ na środowisko. Pamiętaj też o wszystkich powyższych zasadach.

Życie w stylu Zero Waste to dla mnie nieustanna nauka, próby, błędy i porażki. To także wieczne pogłębianie świadomości i szukanie nowych bezśmieciowych rozwiązań na miarę naszych czasów i własnych potrzeb. To często powrót do praktyk, które pamiętam z własnego dzieciństwa lub opowieści rodziców i dziadków. To wynajdywanie i wykorzystywanie sprawdzonych ale zapomnianych narzędzi kurzących się od dziesięcioleci w rodzinnych piwnicach. To wyzwania w kontaktach społecznych, gdy trzeba tłumaczyć, prosić, sugerować, rezygnować i odmawiać.

Zero Waste sieje ferment w mojej głowie. Ten nurt skłonił mnie do rozmyślania, czy weganizm jest ekologiczniejszy od lokalnego wegetarianizmu, czy syntetyczne buty są lepsze od skórzanych, czy czytnik to rozwiązanie przyjaźniejsze środowisku niż książki drukowane, czy nie zrezygnować z wygodnych soczewek na rzecz znienawidzonych przeze mnie okularów... 

Zero Waste pokazuje mi, jak wiele muszę jeszcze zrobić na polu komunikacji. Nie umiem skutecznie wyjaśnić, że potrzebuję obecności osoby, która mnie odwiedza, a nie przyniesionych przez nią dóbr materialnych. Nie wiem jak nie przyjąć prezentu. Zastanawiam się, co zrobić z foliową siatką, która przywędrowała do mojego domu wraz z jakimś sprawunkiem lub podarkiem. Czasem nie mam siły wyjaśniać, dlaczego plastikowa zabawka dla naszego maleństwa napełnia mnie smutkiem zamiast radością.

A czym jest Zero Waste dla Ciebie? Pociąga Cię ten styl życia? Z czym masz największy problem wprowadzając go w swoją codzienność?