Recenzja książki "Jak rowery mogą uratować świat" autorstwa Petera Walkera

Rower służy mi za główny środek transportu od kilkunastu (sama nie mogę w to uwierzyć) lat. Jest głównym, jeśli nie jedynym, sprzętem sportowym w naszym domu. Na dwóch kółkach przeżyłam (i nadal przeżywam) miłość i przygody życia, chwile szczęścia i ogromnych frustracji. Przejechałam nim więcej kilometrów niż jakimkolwiek innym pojazdem. Tak bardzo wrósł w moją codzienność, że kiedy przez kilka dni na niego nie wsiadam, bardzo mi tego brakuje.

Kiedy jednak dostałam od Wydawnictwa Wysoki Zamek propozycję lektury i recenzji książki "Jak rowery mogą uratować świat"  podeszłam do tego z dystansem. Czyż tytuł nie zabrzmi dla wielu niedorzecznie? Cóż można napisać nowego o roweracch?

A jednak!

Książka Petera Walkera to dziennikarskie śledztwo. Autor opisuje kolejne wady i zalety rowerów, ale nie posiłkując się jedynie swoimi doświadczeniami i odczuciami, a raczej badaniami naukowymi i wiedzą historyczną.

Dzięki tej pozycji:

• Dowiedziałam się z jaki wpływ na zdrowie i kondycję społeczeństwa ma jazda rowerem właśnie. Co ciekawe, nawet w krajach niezbyt przyjaznych rowerom, ten środek transportu sprzyja raczej życiu niż śmierci czy chorobie. 
• Poznałam historię prorowerowych ruchów, dzięki którym kilka krajów i miejsc na ziemi jest wybitnie przyjaznych rowerzystom, choć opowieści te nie były szczególnie wesołe. Pionierzy ruchów rowerowych i pieszych w Holandii oraz Danii okazali się bowiem osobami, które straciły w wypadkach drogowych swoich najbliższych. 
• Uświadomiłam sobie, że rower to jeden z niewielu pojazdów, który używany jest niezależnie od statusu majątkowego i łączy ludzi z różnych sfer. Autor uważa, że rower jest sposobem na zmniejszanie nierówności społecznych, a tworzenie przyjaznej mu infrastruktury to sprawiedliwszy i bardziej racjonalny sposób zarządzania publicznym budżetem niż powiększanie przestrzeni przyjaznych wyłącznie samochodom.
• Zrozumiałam dlaczego duże firmy lubią, gdy ich pracownicy i ludzie korzystający z ich usług jeżdżą na rowerach. 
• Dotarło do mnie, że brak spójnej i przyjaznej infrastruktury jest głównym powodem, dla którego rowerzyści są w wielu miejscach uznawani za szaleńców, a Ci którzy boją się wsiąść na rower nie zrobią tego, dopóki nie będzie bezpiecznej przestrzeni wydzielonej specjalnie dla jednośladów.
• Przegryzłam się przez temat nienawiści do rowerzystów i tego, dlaczego patrzy się na nich jak na aroganckich intruzów.
• Zaopatrzyłam się w pakiet argumentów, które przeczą zasadności używania kamizelek odblaskowych i kasków podczas codziennej spokojnej jazdy do pracy, szkoły, na uniwersytet, zakupy czy randkę.
• Poznałam zalety roweru jako środka transportu z jednej strony pozostającego w klasycznej, niezmienionej formie od lat, z drugiej świetnie współpracującego z nowoczesnymi technologiami i potrafiącego przewieźć znacznie więcej niż się spodziewamy.

Czy książka Petera Walkera ma szansę trafić nie tylko do rowerowych świrów, ale także, a może przede wszystkim, do zagorzałych przeciwników lub umiarkowanych entuzjastów jazdy rowerem? Myślę, że tak. Przystępny język, ilość badań i przykładów prac aktywistów oraz polityków z różnych zakątków naszego globu, na które powołuje się autor, działają zdecydowanie na plus. Chciałabym żeby przeczytał ją każdy, kto chce się wypowiadać na temat projektowania wspólnych przestrzeni i ulic oraz ten, kto regularnie wkurza się i narzeka na zachowania rowerzystów lub pieszych.

Choć w książce jest wiele fragmentów wartych uwagi i mogących stanowić dobry punkt wyjścia do rozmów o zdrowiu, bezpieczeństwie na drogach, miastach przyjaznych mieszkańcom czy przyszłości naszej planety, szczególnie zapadł mi w pamięć jeden cytat:

Saskia Kluit, prezeska holenderskiej organizacji rowerowej Fietersbond, lubi formułować pytania szeroko: "Zazwyczaj nie pytam ludzi o zdanie na temat ruchu czy dróg dla rowerów. Pytam: «W jakim otoczeniu chcecie mieszkać?» Bo nie znajdzie się nikt, kto powie, że chce mieszkać przy ruchliwej drodze. Wszyscy mówią: «Byłoby dobrze mieć więcej drzew, byłoby dobrze mieć mniejszy ruch, byłoby dobrze mieć więcej przestrzeni.» I kiedy już to powiedzą można odpowiadać: «Skoro tego chcecie, to musimy zabrać trochę przestrzeni samochodom, wyznaczyć wydzieloną drogę dla rowerów i wtedy zmieszczą się nam drzewa, żeby wszystko ładnie wyglądało.» I wszyscy są zadowoleni."

Te kilka wieczorów spędzonych z książką "Jak rowery mogą uratować świat?" będę bardzo dobrze wspominać. Po jej lekturze pytanie postawione w tytule nie brzmi już ani trochę niedorzecznie. A rower okazuje się receptą na bardzo wiele problemów, z którymi boryka się współczesny świat!